Регулаторот на печат на Велика Британија ИПСО прими стотици поплаки за колумна во британскиот весник “The Sun” во која се употребува фразата „муслимански проблем“ – која многумина потсетува на нацистичката терминологија „еврејскиот проблем“. Во оваа објава Ејдан Вајт, Директор на Мрежата за етичко новинарство (ЕЈН) ја илустрира оваа контроверзност и објаснува што можат да сторат креаторите на политики и новинарите за да се спротивстават на расизмот во печатот.

Колумнистот на „ Sun“ Тревор Каванју беше типично офанзивен во неговиот одговор на критиките за користење на терминот „муслимански проблем“ во минатонеделната колумна која предизвика реакција на повеќе од 100 пратеници и дополнителни 200 поплаки до Меѓународната организација за стандарди на печатот (ИПСО).

„Да бидам искрен“, рече тој за UK Press Gazette, „никогаш не ми падна на памет дека тоа може да се протолкува во контекст на „еврејскиот проблем’ и со задоволство ќе се извинам на секој кој се најде навреден.“

Тој потоа станува офанзивен и обвинува за цензура велејќи дека е „нечуено, навредливо и перверзно извртување на вистината“ да се каже дека тој провоцира „конечно решение на нацистички начин“ преку неговиот избор на зборови. Сепак, уредниците на “Sun” ја сфатија пораката и молчешкум ја напишаа фразата „муслимански проблем“ со мали букви во интернет изданието на текстот.

Тоа што Каванју не ја гледа штетата која неговиот избор на зборови може да ја предизвика и оганот кој може да го распламти, го направи неговото извинување безначајно.

Не е доволно новинарите да признаат дека можеби навредиле некого. Тука проблемот не е навредата или повредувањето на нечии чувства. Она што е важно е дали овие зборови имаат потенцијал да нанесат реална штета. Порастот на инцидентите на расизам, говор на омраза и насилство насочени кон членовите на британската муслиманска заедница во последните години по терористичките напади на исламските екстремисти покажува дека исламофобијата не е теоретска или замислена состојба, туку ризична струја на јавно мислење водена од незнаење, дезинформации и предрасуди. Непромисленото ехо на Каванју на историските нацистички изрази за Евреите само ја влошува климата на страв и не дава контекст ниту новинарска јасност.

Не е доволно новинарите да признаат дека можеби навредиле некого. Тука проблемот не е навредата или повредувањето на нечии чувства. Она што е важно е дали овие зборови имаат потенцијал да нанесат реална штета.

Каванју е ветеран новинар кој треба да знае подобро. Непромисленото известување за Исламот и Муслиманите може да создаде атмосфера на непријателство против Муслиманите и да доведе до зголемен криминал од омраза.

Тоа е доминантен проблем кој води кон зголемена реакција од државата. Оваа недела, Директорот на јавното обвинителство, Алисон Сандерс, најави планови за затегнување на законот и поголеми овластувања на судиите да изречат построги казни за оние кои се виновни за интернет омраза.

Новинарите треба да направат сè во нивна моќ да не ја направат климата поотровна. Тие треба да известуваат со внимателност и чувствителност за проблемите кои нè засегаат сите, а кои се фокусирани на грст насилни криминалци и сексуални грабливци од муслиманските заедници.

Постојат три проблеми кои произлегуваат од оваа контроверзност а кои новинарите би требало да ги земат предвид:

Прво, јасно е дека весникот “Sun”, кој пред пет години беше помеѓу весниците критикувани за анти-муслиманска пристрасност во извештајот за етика на печатот на Лорд Џастис Левесон (види стр. 668 до 682 од извештајот), не ја научил лекцијата. Немарното отфрлање на критиките од страна на Каванју и уредниците на“Sun” како „измислени“ од оние кои сакаат да ја замолчат дебатата за мажите муслимани во сексуални банди мириса на истата ароганција и непочитување на малцинствата кои ги критикуваше Левесон.

Второ, совршено е легитимно, и навистина и неопходно, новинарите и медиумите детално да ги прегледаат врските и комплексноста на имиграцијата, религијата, кулурата и криминалот во контекст на прогонот на членови на сексуални банди, многу од кои се со пакистанско потекло. Новинарите се во право кога посочуваат дека многу од споменатите лица се повикуваат на иста вера. Не е исламофобично тоа да се посочи, но кога тоа го прават, новинарите мора да дадат контекст, да им дадат глас на информираните инсајдери и да избегнуваат јазик кој провоцира непријателство.

Трето, контроверзноста повторно ја потенцира неподготвеноста на регуларотот на печат ИПСО да обезбеди решение за малцинските заедници во случаи кога тие се жртви на новинарска пристрасност. Уредничкиот кодекс на ИПСО, кој треба да ги заштити читателите од насилно новинарство, штити само поединци, не групи. Така, дури и кога заканите за потенцијално насилство врз муслиманската заедница се јасни и очигледни, ИПСО е немоќен да интервенира.

Новинарите треба да направат сè во нивна моќ да не ја направат климата поотровна. Тие треба да известуваат со внимателност и чувствителност за проблемите кои нè засегаат сите, а кои се фокусирани на грст насилни криминалци и сексуални грабливци од муслиманските заедници

Како резултат, Националниот синдикат на новинари побара од ИПСО да спроведе истрага за застапеноста на исламофобијата и расизмот во печатот. Тие тврдат дека тука постои можност за ИПСО да покаже дека е решен да изврши промени во печатот. Убава надеж, но малкумина веруваат дека ќе се оствари, особено поради тоа што Тревор Каванју е член на одборот на ИПСО. (ваквиот конфликт на интереси беше тема на жесток напад од поранешниот уредник на “Guardian” Питер Престон, кој реќе дека ќе излезе од ИПСО доколку продолжи со својата дрска улога на коментатор на медиумите).

Независно дали истражуваат или не, останува реалниот страв кај новинарите дека трапав, неточен и неразумен избор на зборови, од коментатори како Каванју или од пратеничката на лабуристите Сара Чемпион, која даде оставка по колумна во “Sun” со наслов „Британија има проблем со британските Пакистанци кои силуваат и експлоатираат бели девојки“, може да стане начин на одвлекување на вниманието од транспарентна и искрена дискусија за проблемите, особено кога тие допираат теми како религија и култура.

Ако за ваквите прашања не се дискутира отворено во медиумите и со вклучување на засегнатите заедници и власти, тие ќе продолжат да бидат клима на омраза и дискриминација, како и на запоставување на ранливи загрозени луѓе. Доброто новинарство, применето со стил и чувствителност, е решението, но тоа бара поголема свест, хуманост и здрава уредничка проценка од онаа на “Sun” и Тревор Каванју.

Оваа статија беше привчно објавена на  блогот на LSE Media Policy Project blog на Лондонското училиште за економија и политички науки.